طراحی و مهندسی ساختمان به عنوان یک فرآیند چندمرحلهای و پیچیده، نیازمند تلفیق دانش فنی، هنر و خلاقیت است. در دنیای مدرن، ساختمانها نه تنها باید از لحاظ سازهای مقاوم و پایدار باشد، بلکه یک ساختمان مدرن از نظر زیباییشناختی نیز بسیار درخور توجه است. ساختمان ها با کاربرد های گوناگونی طراحی و ساخته می شود و لازم است، کاربردی و متناسب با استانداردهای روز طراحی و ساخته شود. استفاده از اصول و روشهای مدرن در طراحی ساختمانها، از مراحل اولیه ایدهپردازی تا نهاییسازی جزئیات دکوراسیون داخلی، به معماران و مهندسین این امکان را میدهد که فضای کارآمد، زیبا و منطبق با استانداردهای روز دنیا خلق کنند. در این فرآیند، طراحی کلی ساختمان به عنوان نخستین گام میباشد که پایه و اساس پروژه را تشکیل میدهد. پس از آن فرایند مدلسازی سهبعدی، طراحی داخلی و نهایتاً اجرای دکوراسیون، لنداسکیپ و نما به تکمیل و بهبود فضای ایجاد شده کمک میکند.
بر اساس این اولویتبندی، ابتدا باید به طراحی کلی و ساختار اصلی ساختمان توجه شود. برای مثال، در یک پروژه مسکونی، نقشهکشی و تعیین تعداد اتاقها، آشپزخانه، و موقعیت پلهها از مواردی است که در این مرحله بررسی میشود. سپس با استفاده از مدلهای سهبعدی، پروژه به صورت دقیقتر شبیهسازی میشود؛ مثلاً میتوان نمای خارجی ساختمان و نحوه تابش نور در طول روز را مشاهده کرد. پس از آن، طراحی داخلی برای بهینهسازی فضای داخلی انجام میشود، بهعنوان نمونه، انتخاب نوع کفپوشها، چیدمان مبلمان و نورپردازی مناسب اتاق نشیمن. در نهایت، طراحی دکوراسیون برای زیباسازی نهایی فضا به کار گرفته میشود؛ مثل انتخاب تابلوها، پردهها و سایر وسایل تزئینی که به فضا حس و حال نهایی را میبخشد.
در مرحله اول و به عنوان مهمترین بخش، فرایند طراحی کلی ساختمان قرار دارد. این مرحله شامل تدوین ایدهها، طراحی پلانها، نقشههای سازهای و معماری، و تعیین چارچوب کلی ساختمان است. در این مرحله تمامی نیازهای پروژه از جمله کاربری فضاها، تعداد طبقات، جایگذاری اتاقها و راهروها و سایر موارد اصلی مشخص میشود. همچنین محاسبات سازهای و تعیین نوع مصالح مورد استفاده نیز معمولا در این مرحله انجام میگیرد. این بخش به عنوان زیرساخت اصلی پروژه معماری می باشد و بدون آن، سایر مراحل قابل اجرا نخواهد بود.
پس از تکمیل طراحی کلی، مرحله دوم مربوط به طراحی سهبعدی است که این فرایند برای تجسم واقعگرایانه پروژه انجام میشود. این طراحی با استفاده از نرمافزارهای مدلسازی سهبعدی، امکان نمایش دقیق کلیه بخش ها و حتی اجزای ساختمان را قبل از اینکه چیزی ساخته شود؛ فراهم میکند. در این مرحله مهم، مدل سهبعدی ساختمان شامل جزئیاتی مانند نما، سقفها، پنجرهها و محوطهسازی داخلی و بیرونی به تصویر کشیده میشود. استفاده از طراحی سهبعدی ا این امکان را فراهم می کند که پروژه را از زوایای مختلف ببینید و در صورت نیاز، تغییرات فنی، کاربردی و حتی سلیقه ای اعمال شود. این مرحله نقش مهمی در پیشبینی مشکلات احتمالی دارد و تصمیمگیری بهتر قبل از اجرای پروژهرا میسر می نماید.
پس از تکمیل مراحل سازه و سهبعدی سازی طرح، روند طراحی داخلی ساختمان به عنوان مرحله سوم قابل برنامه ریزی و اجرا خواهد شد. به طور کلی می توان گفت که طراحی داخلی به چیدمان، انتخاب مواد و بهینهسازی فضاهای داخلی میپردازد تا نتیجه ساختمان یک محیط کاربردی و زیبا باشد. این بخش شامل انتخاب رنگها، نورپردازی، مواد مورد استفاده برای دیوارها و کف، و حتی چیدمان مبلمان است. هدف اصلی این مرحله ایجاد محیطی است که نه تنها از نظر زیبایی جذاب باشد، بلکه از نظر عملکردی نیز کارآمد و مناسب نیاز افراد باشد.
در نهایت، طراحی دکوراسیون به عنوان یک بخش زیر مجموعه طراحی داخلی به جزئیات تزئینی فضای داخلی میپردازد. در این بخش، انتخاب وسایل تزئینی مانند تابلوها، مجسمهها، پردهها و سایر عناصر دکوری انجام میشود. این مرحله به زیباسازی هرچه بهتر برای بهبود جزئیات فضای داخلی و ایجاد هماهنگی بین تمامی عناصر در نظر گرفته می شود. اگرچه دکوراسیون از نظر فنی کمترین اهمیت را دارد، اما تأثیر زیادی در بهبود تجربه کاربران خواهد داشت.